Het probleem
Jongeren staan voor veel nieuwe verantwoordelijkheden bij de overgang naar volwassenheid, maar veel missen de kennis en ondersteuning om deze goed aan te pakken. Grote Mensen Praat richt zich op de belangrijkste knelpunten die jongeren tegenkomen, door hen de juiste tools en kennis te bieden voor een succesvolle overgang naar zelfstandig volwassen leven.
Onwetendheid
Een Gebrek aan Voorbereiding op Volwassenheid
De overgang naar volwassenheid brengt een hoop uitdagingen met zich mee. Een van de grootste mijlpalen is het bereiken van de leeftijd van 18 jaar. Vanaf dat moment moeten jongeren zelfstandig belangrijke zaken regelen, zoals:
​
-
Het kiezen van een zorgverzekering.
-
Inschrijven voor een opleiding of studie.
-
Aanvragen van studiefinanciering en het regelen van andere geldzaken.
-
Inschrijven op de woningmarkt.
-
Het begrijpen van rechten en plichten rondom geld, studeren en uit huis gaan.
Naast deze bekende regelzaken zijn er ook onderwerpen die vaak minder aandacht krijgen, zoals digitale geletterdheid, persoonlijke veiligheid en budgetteren. Deze zijn echter minstens zo belangrijk om een zelfstandige en zelfverzekerde start als volwassene te maken.
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat veel jongeren onvoldoende voorbereid zijn op deze verantwoordelijkheden. Een significant aantal jongeren kampt met onvoldoende kennis over de extra uitdagingen waar ze mee te maken krijgen zodra ze 18 worden. Deze jongeren hebben vaak niet de benodigde kennis vanuit huis meegekregen, worstelen met een taalachterstand of vinden het lastig om ingewikkelde teksten en documenten te begrijpen. Daarnaast missen ze soms de middelen en vaardigheden om toegang te krijgen tot de juiste informatie van de overheid. Het is cruciaal dat jongeren toegang hebben tot begrijpelijke informatie over hun rechten en plichten. Dit helpt hen niet alleen om hun regelzaken op orde te krijgen, maar ook om met vertrouwen de eerste stappen in het volwassen leven te zetten.
Gemak en Gebrek aan Zelfredzaamheid
Jongeren richten hun aandacht vaak op school, sociale activiteiten en hobby’s, en besteden weinig tijd aan het regelen van praktische zaken. Ouders/verzorgers nemen deze taken vaak op zich om hun kinderen te ontzorgen. Jongeren met ondersteuning van hun ouders/verzorgers zijn dan ook beter voorbereid op de overgang naar het volwassen leven dan hun leeftijdgenoten die niet deze ondersteuning krijgen. Hoewel dit helpt, is het niet altijd gunstig voor de ontwikkeling van zelfredzaamheid.
Dat niet iedereen dezelfde ondersteuning krijgt vanuit huis heeft verschillende oorzaken. Uit onderzoek van de digitale overheid blijkt dat ouders of verzorgers van jongeren in een kwetsbare situatie vaak moeite hebben om gesprekken over regelzaken aan te gaan. Deze gesprekken kunnen al snel leiden tot frustratie, wat het bespreken van belangrijke onderwerpen bemoeilijkt. Daarnaast zijn er jongeren uit migrantengezinnen, waar ouders soms niet over de juiste kennis beschikken of deze moeilijk kunnen vinden, simpelweg omdat zij deze zelf ook niet hebben meegekregen. Dit gebrek aan ervaring en informatie vergroot de uitdagingen voor zowel de jongeren als hun ouders.
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat jongeren zich vaak laten leiden door hun directe omgeving, zoals hun gezin, vrienden, kennissen en school. Scholen worden daarbij vaak gezien als een belangrijke en betrouwbare bron van kennis, en veel jongeren verwachten dan ook dat zij daar de nodige informatie over regelzaken zullen meekrijgen. In de praktijk is dit echter zelden het geval. Regelzaken rondom volwassen worden komen op school nauwelijks aan bod, waardoor jongeren die vanuit hun omgeving niet worden geïnformeerd over hun rechten en plichten cruciale kennis mislopen. Dit vergroot de kans dat ze onvoorbereid de verantwoordelijkheden van het volwassen leven tegemoet gaan.
Communicatiebarrière
Moeilijke Begrippen en Gebrek aan Overzicht
De overstap naar het volwassen leven kan voor jongeren al een schrik zijn. De extra verantwoordelijkheden die daarbij komen kijken, en het gebrek aan een duidelijk overzicht ervan kan dat gevoel versterken. Hoewel de overheid veel informatie aanbiedt over zaken waar jongeren mee te maken krijgen, is deze informatie vaak lastig te begrijpen. De taal is formeel, vol met jargon en ingewikkelde termen. Dit maakt het voor jongeren moeilijk om de relevantie en urgentie in te zien van de acties die zij moeten ondernemen.
Daarnaast weten jongeren vaak niet hoe ze de benodigde informatie moeten vinden, omdat ze niet bekend zijn met de juiste zoektermen om tot de juiste websites en informatie te komen. ​​​​​​​​​​​
Dit leidt tot: Frustratie bij het zoeken naar antwoorden. Een gevoel van overweldiging door het gebrek aan een overzichtelijke en begrijpelijke bron. Uitstelgedrag, waardoor belangrijke deadlines worden gemist. Voor veel jongeren maakt deze communicatiebarrière de overgang naar volwassenheid extra moeilijk. Het ontbreken van een duidelijk overzicht en eenvoudige uitleg kan ervoor zorgen dat zij afhaken en essentiële regelzaken blijven liggen.
Ontbreken van Eigenaarschap
Wie Is Verantwoordelijk?
De stap van kind naar jongvolwassene brengt veel nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee. Van jongeren wordt verwacht dat zij vanaf hun 18e zelfstandig hun regelzaken op orde hebben. In de praktijk ontbreekt het veel jongeren echter aan de benodigde kennis en vaardigheden om dit goed aan te pakken. Hoewel sommige jongeren goed worden voorbereid door hun ouders of omgeving, is er ook een grote groep die deze ondersteuning mist. Vaak vertrouwen zij erop dat scholen hen hierover informeren, maar dat gebeurt zelden. Lessen over rechten, plichten en praktische regelzaken zijn tot op heden geen vast onderdeel van het curriculum op scholen.
​
Het ontbreken van eigenaarschap over hun eigen regelzaken vormt een belemmering voor jongeren om een zelfstandige start in het volwassen leven te maken. Daarom is het van cruciaal belang dat zij niet alleen toegang krijgen tot relevante informatie, maar ook leren hoe ze verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun eigen zaken. Om deze kloof te dichten, biedt Grote Mensen Praat trainingen aan binnen het onderwijs. Deze trainingen helpen jongeren om inzicht te krijgen in hun rechten en plichten, leren hen prioriteiten stellen en bieden praktische handvatten om hun regelzaken op orde te brengen. Door deze aanpak krijgen jongeren de kennis en zelfverzekerdheid die ze nodig hebben om met vertrouwen de stap naar volwassenheid te maken.
