Achteraf betalen gevaarlijk?

In de meeste gevallen kost geld, omdat je rente betaald over het bedrag dat je leent. Denk maar eens aan je studiefinanciering. Toch zijn er tegenwoordig ook manieren om geld te lenen zonder dat dit extra geld hoeft te kosten, maar hoe werkt dit?

Bij het afrekenen van online-aankopen heb je steeds vaker de mogelijkheid om niet alleen direct (via bijvoorbeeld iDeal) maar ook om later te betalen. Klanten kunnen thuis alles passen, terugsturen wat niet bevalt en binnen dertig dagen betalen voor wat ze houden. Zo zijn er bedrijven zoals Klarna, Afterpay en Billink die jou de mogelijkheid bieden om achteraf te betalen. Het bedrijf schiet het bedrag voor aan de leverancier en jij betaalt netjes binnen het afgesproken termijn het bedrag terug. Steeds meer bedrijven bieden deze service aan. Zo kun je tegenwoordig bij bol.com ook spullen bestellen en deze pas 14 dagen na verzending betalen. Dozen vol kleding, elektronica of make-up bestellen en pas betalen wanneer je de spullen in huis hebt en zeker weet dat je ze wilt houden. Voor gebruikers kost dit niets extra. Ze sluiten in principe geen lening af en betalen geen transactiekosten of rente. Klinkt simpel en vooral heel handig… toch zitten er een aantal haken en ogen aan. Vraag: Wat denken jullie dat een mogelijk gevaar kan zijn van het gebruik maken van deze diensten? 

Antwoord: 

• Het risico dat je het vergeet te betalen, dit kan je onnodige boetes opleveren. Vaak sturen ze eerst een herinneringsbrief (voor deze administratieve taak vragen ze geld in de vorm van een boete). 

• "Als je achteraf betalen gaat gebruiken omdat je op het moment dat je iets bestelt geen geld hebt, is het niet handig", waarschuwt Olaf Simonse van Wijzer in Geldzaken. "Als je iets koopt terwijl je nog geen loon of studiefinanciering hebt, kun je problemen krijgen."

Hoe verdienen bedrijven zoals Klarna hun geld? 

Klarna verdient zijn geld hoofdzakelijk aan de leveranciers van de spullen: winkels als H&M, Zara en Ikea betalen de later-betaaldiensten, want het gebruik ervan levert meer bestellingen op. Daarnaast verdient Klarna aan boetes wanneer klanten toch te laat betalen.

Weetjes

Vooral bij de aanschaf van lifestyle producten en kleding is achteraf betalen populair. De dienst wordt door aanzienlijk meer vrouwen dan mannen gebruikt. En hoewel bijna de helft van de gebruikers tussen de 18 en 35 jaar oud is, groeit sinds de corona crisis vooral de groep 60-plussers, laat het bedrijf (klarna) weten. Wereldwijd worden dagelijks 1 miljoen transacties via het platform gedaan.

Onomstreden is Klarna niet. Want verleidt achteraf betalen mensen niet tot aankopen waar ze eigenlijk geen geld voor hebben? PayPlan, een Brits adviesbureau voor mensen met schulden, meldde dat bij 73 procent van de in problemen verkerende Britten tussen de 18 en 43 jaar koop-nu-betaal-later-programma’s bijdroegen aan hun schulden.

Hoogleraar gedragswetenschappen Rick van Baaren van de Radboud Universiteit is kritisch over dit type betaaldiensten. Hij doet onderzoek naar de manieren waarop bedrijven consumenten proberen te beïnvloeden. “Als je normaal een aankoop doet, voel je het plezier van de aanschaf, maar ook de pijn van het verliezen van geld.” Zo’n uitgestelde betaling stelt die pijn uit “waardoor het aantrekkelijk wordt meer spullen te kopen dan je eigenlijk nodig hebt”.

Ook stelt Van Baaren dat mensen waarde hechten aan spullen die ze al in huis hebben gehaald, en ze deze dus minder snel terugsturen. Vooral voor jongeren kan dit gevaarlijk zijn. “Zeker als achteraf betalen de standaardoptie is en dus wordt aangemoedigd.”

Hoe zit het met het risico voor Klarna?

Klarna heeft nog altijd het risico dat mensen achteraf in de schulden komen omdat ze het bedrga niet kunnen betalen. Toch lijkt het met de financiële schade onder Nederlandse Klarna-klanten mee te vallen. Klarna heeft als risicodrager belang bij strenge betaallimieten, benadrukt Wilko Klaassen, directeur van Klarna voor Nederland, België en Frankrijk. Op basis van onlinedata – zoals leeftijd en eerdere uitgaven – wordt van elke klant ingeschat hoeveel die te besteden heeft. Bij twijfel kiezen de algoritmes eerder voor een voorzichtige betaallimiet van 100 of 500 euro dan voor betaalproblemen achteraf. “Incassobureaus worden aan ons niet rijk.” Bron: https://www.rtl.nl/